ISO 9001’in son bölümü olan Madde 10 – İyileştirme, kalite yönetim sisteminin sürekli gelişimini garanti altına alır. Ancak birçok işletmede bu madde, yalnızca “yılda bir kere yapılan düzeltici faaliyet” ile eş tutulur. Oysa iyileştirme, sistemin yaşayan bir organizma gibi sürekli gelişmesini sağlayan kültürel bir unsurdur.
10.1 – Genel
Yanlış anlama: “İyileştirme dendi mi, bir Kaizen panosu koyarız, yeter.”
Doğru uygulama: İyileştirme; müşteri memnuniyetini artırmak, süreçleri optimize etmek, maliyetleri düşürmek ve verimliliği yükseltmek için planlı bir şekilde yürütülmelidir. Bu bir seferlik değil, süreklilik isteyen bir yaklaşımdır.
10.2 – Uygunsuzluk ve Düzeltici Faaliyet
Yanlış anlama: “Denetimde çıkan uygunsuzlukları kapatalım, konu kapansın.”
Doğru uygulama: Uygunsuzluklar yalnızca kapatılmamalı, kök neden analizi ile tekrarının önlenmesi sağlanmalıdır. “5 Neden”, “Balık Kılçığı” gibi yöntemler kullanılarak sistematik bir yaklaşım benimsenmelidir.
10.3 – Sürekli İyileştirme
Yanlış anlama: “Sürekli iyileştirme zaten imkânsız, biz de elimizden geleni yapıyoruz.”
Doğru uygulama: Sürekli iyileştirme, küçük ama sürekli adımlarla ilerleyen bir kültürdür. 5S, Kaizen, TPM gibi araçların günlük işlere entegre edilmesi gerekir. Çalışan öneri sistemleri de bu kültürün en güçlü destekçisidir.
Sonuç
Madde 10, ISO 9001’in “kapanış maddesi” değil, sistemin “yenilenme mekanizması”dır. İyileştirme kültürü olmayan sistemler zamanla hantallaşır, çalışan motivasyonu düşer ve müşteri beklentilerine cevap veremez. Etkin Kalite olarak sahada gördüğümüz fark; iyileştirmeyi yaşayan firmaların yalnızca kalite performansında değil, kârlılık ve çalışan bağlılığında da sürekli gelişim yakalamasıdır.
“İyileştirme: Senede Bir Kez Hatırlanan (!) Madde”
ISO 9001’in 10. maddesi, iyileştirmeyi bir kültür haline getirmeyi zorunlu kılar. Ancak birçok firmada bu madde yalnızca “denetim sonrası düzeltici faaliyet” olarak algılanıyor. Oysa doğru uygulandığında Madde 10, işletmenin sürekli gelişim motorudur.
👉 Sizce firmanızda iyileştirme günlük işlerin bir parçası mı, yoksa yalnızca denetim sonrası mı hatırlanıyor?
