ISO 9001’in ruhunu en iyi yansıtan bölümlerden biri Madde 5 – Liderliktir. Ancak sahada bu madde çoğunlukla yanlış anlaşılır: “Kalite yöneticisinin sorumluluğu” gibi algılanır. Oysa liderlik, doğrudan üst yönetimin aktif katılımını ve kalite yönetim sistemine sahip çıkmasını gerektirir.
5.1 – Liderlik ve Taahhüt
Yanlış anlama: “Üst yönetim politikayı imzalasın, yeter.”
Doğru uygulama: Üst yönetim yalnızca imzacı değil, kalite yönetiminin öncüsüdür. Çalışanlarla hedefleri paylaşmalı, kaynak tahsis etmeli, risk ve fırsatların yönetilmesine bizzat liderlik etmelidir.
5.2 – Politika
Yanlış anlama: “Kalite politikamızı çerçeveletip duvara asalım.”
Doğru uygulama: Politika, çalışanların karar ve davranışlarına yön veren canlı bir dokümandır. Herkes tarafından anlaşılır, uygulanabilir ve düzenli olarak güncellenir olmalıdır. Bir çalışan, işinde karar alırken politikadan ilham alabiliyorsa o politika gerçekten yaşıyor demektir.
5.3 – Roller, Sorumluluklar ve Yetkiler
Yanlış anlama: “Bir kalite temsilcisi atayalım, sorumluluk onda olsun.”
Doğru uygulama: Sorumluluk tek bir kişiye devredilemez. Her seviyede görev tanımları net olmalı, süreç sahipleri kendi alanlarından sorumlu olmalıdır. Kalite temsilcisi sistemi koordine eder, ama asıl sahiplik tüm yöneticilerde olmalıdır.
Sonuç
Madde 5, ISO 9001’in sürdürülebilirliği için kritik bir bölümdür. Liderlik yalnızca belgelenmiş bir politika değil, sahada örnek olunarak gösterilen bir duruştur. Üst yönetimin aktif katılımı olmayan sistemler, eninde sonunda “kâğıt üzerinde kalite”ye dönüşür. Etkin Kalite olarak deneyimimiz, güçlü liderlik sergileyen firmaların sistemlerini yalnızca korumakla kalmayıp, sürekli geliştirdiğini göstermektedir.
